وظایف و اختیارات مجمع عمومی فوق العاده در رابطه با افزایش سرمایه شرکت سهامی

دوشنبه, ۱۶ اسفند ۱۳۹۵، ۰۹:۵۱ ق.ظ

وظایف و اختیارات مجمع عمومی فوق العاده

وظایف مجمع عبارت است از : " افزایش سرمایه ، کاهش سرمایه ، تغییرات اساسنامه ، انحلال شرکت قبل از موعد و یا تغییر نوع شرکت "

افزایش سرمایه

حدود اختیارات مجمع عمومی فوق العاده در مورد افزایش سرمایه :
افزایش سرمایه از نظر حقوقی وقتی صورت می گیرد که سرمایه شرکت تماماَ تادیه شده باشد که این افزایش به چهار صورت تحقق می یابد :
- افزایش سرمایه از طریق پرداخت مبلغ اسمی سهم به نقد
- به وسیله تبدیل سود تقسیم نشده یا اندوخته یا عواید حاصله از اضافه ارزش سهام به سرمایه شرکت
- به صورت تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شرکت به سهام جدید
- بالاخره با تبدیل اوراق قرضه به سهام
مجمع عمومی فوق العاده می تواند به هیات مدیره اختیار دهد که در ظرف مدت معینی که از 5 سال تجاوز ننماید ، سرمایه شرکت را تا میزان مبلغ معینی به یکی از طرق مندرج در ماده 159 (ل. ا. ق. ت ) افزایش دهد . ( مواد 161 و 162 ل. ا. ق. ت) . این تفویض اختیار به هیات مدیره به طور استثناء است ، زیرا افزایش سرمایه در صلاحیت اصلی مجمع عمومی فوق العاده می باشد.
1-افزایش سرمایه از طریق پرداخت مبلغ اسمی سهم به نقد
شرکت سهامی برای ادامه کار و فعالیت تجاری خود از طریق فراهم ساختن سرمایه ضروری مبادرت به انتشار سهام جدید عادی می نماید و چنین اقدامی در صورتی نتیجه بخش خواهد بود که شرکت از اعتبار کافی برخوردار باشد والا اگر شرکت متحمل زیان شد و ذخائر خود را نیز مصرف کرده باشد ، اصلح است که به عوض سهام عادی جدید مبادرت به صدور سهام ممتازه و یا اوراق قرضه بنماید.
بدیهی است اگر شرکت اطمینان از فروش سهام عادی جدید خود داشته باشد در این صورت نه امتیازی به سهامداران جدید خود می دهد و نه بار مالی پرداخت بهره اوراق قرضه را در مواعد معین تحمل می نماید.
ارزش اسمی سهام جدید که منتشر می گردد باید مساوی با بهای اسمی سهام قدیم باشد ، زیرا برابر ماده 32 ( ل. ا. ق. ت) مبلغ اسمی سهام و همچنین قطعات سهام در صورت تجزیه باید متساوی باشد. بدین ترتیب ارزش اسمی کلیه سهام شرکت ، در طول مدت حیات شرکت ، چه در بدو تاسیس و چه به هنگام انتشار سهام جدید به علت افزایش سرمایه و چه در صورت تجزیه سهام به قطعات باید متساوی باشد.
منظور از اضافه ارزش هر سهم که در ماده 160 ( ل. ا. ق. ت) اشاره گردیده ، مبلغی علاوه بر مبلغ اسمی هر سهم است که شرکت می تواند به مناسبت افزایش از پذیره نویسان مطالبه نماید و علت چنین مطالبه ای هم این است که سهامداران قدیم شرکت متضرر نشوند.
در مورد پاسخ به این سوال که آیا جمع اضافه ارزش های دریافتی شرکت از پذیره نویسان جزو سرمایه شرکت محسوب می شود و یا می توان آن ها را در ردیف منافع و ذخائر شرکت منظور نمود ، ماده 160 (ل. ا. ق. ت) اختیار اتخاذ تصمیم را به شرکت محول نموده و می گوید : " شرکت می تواند از عواید حاصله از اضافه ارزش سهام فروخته شده را به اندوخته منتقل سازد یا نقداَ بین صاحبان سابق تقسیم کند یا در ازاء آن سهام جدید به صاحبان سهام سابق بدهد. "
بر طبق ماده 166 (ل. ا. ق. ت ) حق تقدم صاحبان سهام قدیم پیش بینی شده است که می گوید : " در خرید سهام جدید صاحبان شرکت به نسبت سهامی که مالکند حق تقدم دارند و این حق قابل نقل و انتقال است ، مهلتی که طی آن سهامداران می توانند حق تقدم مذکور را اعمال کنند ، کم تر از 60 روز نخواهد بود . این مهلت از روزی که برای پذیره نویسی تعیین می گردد شروع می شود ".
مجمع عمومی فوق العاده می تواند به هنگام تصویب افزایش سرمایه از طریق فروش سهام ، حق تقدم سهامداران را نسبت به پذیره نویسی تمام و یا قسمتی از سهام جدید از آنان سلب نماید ، مشروط بر آنکه چنین تصمیمی پس از قرائت گزارش هیات مدیره و بازرس و بازرسان شرکت اتخاذ گردد والا تصمیم مزبور باطل خواهد بود . ( ماده 167 ل. ا. ق. ت)
در صورتی که حق تقدم در پذیره نویسی سهام جدید از سهامداران سابق سلب شده ، یا صاحبان سهام از حق تقدم خود در ظرف مدت مقرر استفاده ننمایند ، تمام یا باقیمانده سهام جدید ، حسب مورد ، عرضه شده و به متقاضیان فروخته خواهد شد. ( ماده 172 ل. ا. ق. ت)
بر طبق ماده 171(ل. ا. ق. ت) گواهینامه حق خرید سهامی که صاحبان سهام حق تقدم در خرید آن را دارند باید شامل نکات ذیل باشد :
_ نام و شماره ثبت مرکز اصلی شرکت
_ مبلغ سرمایه فعلی و نیز مبلغ افزایش سرمایه شرکت
_ تعداد و نوع سهامی که دارنده گواهینامه حق خرید آن را دارد با ذکر مبلغ اسمی سهم و حسب مورد مبلغ اضافه ارزش آن
_ نام بانک و مشخصات حساب سپرده ای که وجوه لازم باید در آن پرداخته شود.
_ مهلتی که طی آن دارنده گواهینامه می تواند از حق خرید مندرج در گواهینامه استفاده کند.
گواهینامه مذکور باید لااقل به امضای دو نفر که به موجب مقررات اساسنامه تعیین می شود ، برسد.
شرکت سهامی عام باید قبل از عرضه سهام جدید جهت پذیره نویسی مردم ، ابتدا طرح اعلامیه پذیره نویسی سهام جدید برای افزایش سرمایه را به مرجع ثبت شرکت ها تسلیم و رسید دریافت نماید ، که اعلامیه مزبور الزاماَ باید به امضای مجاز شرکت رسیده باشد و نیز شامل نکات مقرر در مواد 174 و 177 (ل. ا. ق. ت) باشد ، سپس مراجع ثبت شرکت ها پس از بررسی طرح اعلامیه مزبور و ضمایم مربوط ، اجازه انتشار آن را صادر می نماید و شرکت ، اعلامیه پذیره نویسی سهام افزایش سرمایه را باید علاوه بر روزنامه کثیرالانتشار که آگهی های شرکت در آن منتشر می گردد، لااقل در دو روزنامه کثیرالانتشار دیگر آگهی نماید و نیز در آگهی مزبور باید تاریخ شروع پذیره نویسی سهام افزایش سرمایه و تاریخ خاتمه آن که مجموعاَ نباید کمتر از 2 ماه باشد قید شود.